Những hình tượng đàn ông tham gia nhiều hơn vào các công việc chăm sóc đang ngày càng phổ biến trên mạng xã hội, tiêu biểu như cặp vợ chồng Tuấn Dương và Lucie Nguyen, vốn nên duyên từ một show hẹn hò 3 năm trước.
Sau khi có con, Tuấn Dương nổi lên trong một lĩnh vực mới, ngoài hình tượng người mẫu ảnh, KOL, “chàng vợ đảm đang” chia sẻ nhiều video về cuộc sống bỉm sữa, nơi Tuấn Dương là người đảm nhiệm chính công việc chăm sóc trong gia đình, anh cũng tự gọi mình là “mom” và rôm rả bàn chuyện bỉm sữa, việc nhà với các “mom” khác trên nhiều nền tảng khác nhau.
Mới đây, Lucie Nguyen còn đăng tải clip được trích xuất từ camera trong nhà của cặp đôi, ở nhiều ngày khác nhau và thời điểm khác nhau với nhân vật chính là Tuấn Dương – người làm tất cả mọi việc trong nhà từ trải chăn ga, hút bụi, buộc tóc cho con, đọc sách và chơi với con, gọt hoa quả cho vợ, cho con ti bình, ru con ngủ,… Tuấn Dương vui vẻ đáp lại video của vợ: “Trừ đẻ ra cái gì con già này cũng có thể làm”.
Thế nhưng, dưới phần bình luận, ngoài những ý kiến tích cực, vẫn có những bình luận tiêu cực, thậm chí chê cười Lucie đang làm mất thể diện của chồng: “Chồng mình ở nhà cũng làm 1001 chuyện đàn bà nhưng mình cũng muốn giấu vì sợ mất thể diện”.
Phần nhiều bình luận khác thì cho rằng, người chồng như Tuấn Dương thật sự rất hiếm, hoặc Lucie “kiếp trước tu ở đâu” thì mới có được người chồng như vậy, “thắng đời 10-0”, chuẩn “chồng nhà người ta”.
Hai luồng ý kiến tưởng như đối nghịch nhau này thực ra đều đến từ một suy nghĩ chung: Số đông người vẫn nghĩ trong các gia đình, phụ nữ vẫn là người phải đảm nhiệm hầu hết việc nhà và đàn ông làm việc nhà là “ngoại lệ hiếm hoi”.
Nhưng sự thật có đúng vậy không? KHÔNG
CÓ NHIỀU ĐÀN ÔNG CHĂM LÀM VIỆC NHÀ HƠN CHÚNG TA NGHĨ
Khi được hỏi “Bạn có nghĩ phụ nữ là người làm hầu hết việc nhà trong các gia đình không?”, 84% người được hỏi tại Việt Nam đều trả lời là “có”.
Thế nhưng, trên thực tế, chỉ có 44% người được hỏi cho rằng, ở gia đình họ, phụ nữ là người làm hết việc nhà. Tức, khoảng 56% gia đình đã có sự chia sẻ trong công việc nhà giữa các giới.
Thậm chí, 19% gia đình còn có người phụ trách chính việc nhà là đàn ông.
Chính trong phần bình luận của video mà Lucie đăng tải, cũng có nhiều người chia sẻ đây là hình ảnh giống như ở gia đình mình, “y chang bố mình, ngày nào cũng thế”, “chồng tôi cũng zị đó, kể cả nấu ăn dọn nhà”…
ĐIỀU NÀY CÓ NGHĨA LÀ GÌ?
Định kiến giới khiến chúng ta đánh giá sai thực tế, làm ta tin rằng bất bình đẳng vẫn là “lẽ thường”, tác động đến cách chúng ta nhìn nhận và hành xử. Dễ thấy nhất trong trường hợp Tuấn Dương – Lucie Nguyễn, việc nghĩ bất bình đẳng giới vẫn là chuyện bình thường, dẫn đến việc có chính những người phụ nữ cũng suy nghĩ rằng đàn ông làm việc nhà là “đáng xấu hổ”.
Nguy hiểm ở chỗ, định kiến có khả năng “tự củng cố” cao. Khi ai đó tin rằng bất bình đẳng đang xảy ra ở khắp nơi, họ có xu hướng chỉ chú ý đến những bằng chứng củng cố niềm tin của mình. Tức là, nếu ai đó nghĩ rằng “đàn ông chẳng bao giờ làm việc nhà”, họ sẽ chỉ để ý đến những ông chồng không bao giờ chia sẻ việc nhà, trong khi bỏ qua những người đàn ông đang thực hiện công việc chăm sóc. Rất khó để thay đổi những người có niềm tin như vậy.
Tệ hơn, trong những gia đình mà sự bất bình đẳng vẫn còn tồn tại trong phân công việc nhà, phụ nữ có xu hướng sẽ cam chịu, coi rằng ấy thực sự là việc của mình và không mảy may suy nghĩ đến việc yêu cầu chia sẻ gánh nặng. Nhiều phụ nữ cũng không để đàn ông làm việc nhà vì nghĩ họ “làm không tốt”, cũng không thúc đẩy con trai của họ làm việc nhà vì nghĩ ấy không phải việc của đàn ông. Ở chiều ngược lại, những người đàn ông vốn không chủ động tham gia vào việc nhà, tiếp tục suy nghĩ rằng đó không phải trách nhiệm của mình.
NHẬN THỨC VỀ BÌNH ĐẲNG GIỚI ĐANG THAY ĐỔI MỖI NGÀY
Tín hiệu tích cực là, một nửa số người trẻ thành thị, nếu đã có con, đều cho biết họ chia sẻ đều trách nhiệm chăm con với bạn đời. Trong khi đó, chỉ 1/3 số người này từng sống trong một gia đình có sự chia sẻ công việc nhà giữa bố mẹ.
Nhận thức và hành vi của mọi người đang thay đổi mỗi ngày so với thế hệ trước và so với chính họ ngày nhỏ. Phân công việc nhà bình đẳng không phải là một xu hướng, mà đã trở thành một phần của thực tế xã hội. Nhận thức đầy đủ về thực tế có thể tạo ra những thay đổi thực sự trong tương lai. Đàn ông làm việc nhà không phải là chuyện hiếm hoi, cũng không có gì là “đáng xấu hổ”.
Chúng ta không chỉ cần thay đổi thực tế, mà còn cần thay đổi cách chúng ta nhìn nhận thực tế. Các số liệu được trích dẫn trong bài viết này là kết quả nghiên cứu “Gender Equality Matter” mà Nhà Nhiều Cột đã tham gia thực hiện vào năm 2022.


